Stosunkowo mało znanym zakazem dotyczącym obrotu nieruchomościami skarbowymi lub samorządowymi jest zakaz wynikający z art. 34 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami (ugn).
Zgodnie z tą regulacją zbycie nieruchomości nie może nastąpić, jeżeli toczy się postępowanie administracyjne dotyczące prawidłowości nabycia nieruchomości przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego. Przedmiotowy art. 34 ust. 3 ugn mówi o zbyciu gdzie w słowniczku ustawy (art. 4 pkt 3a) zbywanie definiowane jest jako dokonywanie czynności prawnych, na podstawie których następuje przeniesienie własności nieruchomości lub przeniesienie prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej albo oddanie jej w użytkowanie wieczyste. Czytając przepis funkcjonalnie w mojej opinii zbyciem w rozumieniu tego przepisu będzie także ustanowienia takiego obciążenia nieruchomości (np. hipoteki, użytkowania lub zawarcia umowy dzierżawy z prawem pierwokupu), które w sensie ekonomicznym będzie prowadzić do takiego samego skutku jak przeniesienie własności.
Kolejnym pytaniem jest jakie sankcje przewidziane są za naruszenie tegoż zakazu. Otóż ustawa w art. 36 wskazuje, iż w przypadkach naruszenia przepisów art. 34 ust. 3 ugn Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego ponoszą odpowiedzialność na zasadach ogólnych. Oznacza to odpowiedzialność odszkodowawczą ze wszystkimi tego konsekwencjami (obowiązek udowodnienia szkody, jej wysokości i związku przyczynowego, terminy przedawnienia), a nie nieważność czynności prawnej podjętej mimo przewidzianego zakazu. Taka sankcja znacznie ogranicza skuteczne dochodzenie swych praw w przypadku „rozporządzenia” nieruchomością, której tytuł prawny Skarbu Państwa lub Gminy jest kwestionowany.
r.pr. D. Śmiłek